Een uitgave van de Scientology kerk

KORT INTERNATIONAAL NIEUWS

De geschiedenis laat zien dat elke nieuwe religieuze beweging heeft moeten vechten voor haar ‘plek onder de zon’. Mensen staan vaak sceptisch tegenover nieuwe ideeën. Traditionele religies en overheden kunnen intolerant zijn tegen iets waarvan zij denken dat het de status quo bedreigt. Het verhaal van Scientology en andere bewegingen die actief zijn vandaag de dag, is niet veel anders. Terwijl vroeger de erkenning van een nieuwe geloofsovertuiging dikwijls pas na bloedige gevechten werd verkregen, speelt de strijd zich tegenwoordig nogal eens in de rechtszaal af. Omdat daarbij twee van de mensenrechten in het geding zijn — namelijk de vrijheid van gedachte, overtuiging en geloofsbelijdenis en het recht op gelijke behandeling, dient een overwinning het belang van iedere burger. Hieronder volgt een klein overzicht van dergelijke resultaten.

NEDERLAND Scientology kerk door belastingrechter erkend

“De statuten van SKA [Scientology Kerk Amsterdam — red.] (...) laten naar ‘s Hofs oordeel geen andere gevolgtrekking toe dan dat SKA zich ten doel stelt de in die statuten (...) beschreven religie/levensbeschouwing te verspreiden en daartoe een organisatie op kerkelijke/levensbeschouwelijke grondslag in stand te houden. Naar ‘s Hofs oordeel zijn de feitelijke werkzaamheden van SKA (...) ook daarmee in overeenstemming. Uit het vorenstaande vloeit naar ‘s Hofs oordeel rechtstreeks voort dat SKA is te beschouwen als een kerkelijke/levensbeschouwelijke instelling in de zin van artikel 47 van de Wet.”

“Uit het (...) overwogene volgt naar ‘s Hofs oordeel dat alsdan in beginsel mag worden aangenomen dat sprake is van een het algemeen nut beogende instelling wier werkzaamheden voor ten minste 50% het algemene belang dienen.”

“(...) de ontwikkeling van de persoonlijkheid kan bij iedere religie/levensbeschouwing in mindere of meerdere mate deel uitmaken van de te volgen leer. Dat daardoor persoonlijkheidsstoornissen worden weggenomen, dat met behulp van de geleerde techniek vragen worden beantwoord en problemen worden opgelost en dat aldus een toegenomen bewustzijn wordt verkregen, kan derhalve in zoverre inherent zijn aan ieder religieus/levensbeschouwelijk leermiddel tot spirituele/geestelijke ontwikkeling. Het Hof vermag niet in te zien waarom de door SKA daarbij gevolgde methode zozeer verschilt van die van ‘reguliere’ kerkelijke/levensbeschouwelijke instellingen dat reeds daarom sprake zou zijn van het dienen van particuliere belangen. De omstandigheid dat SKA kennelijk actief nieuwe parochianen/leden werft en min of meer commerciële cursustarieven hanteert, leidt in deze niet tot een ander oordeel. Nu het Hof ook overigens niet is gebleken dat de feitelijke werkzaamheden van SKA primair zijn gericht op het particuliere belang van de parochianen/leden, is het gelijk aan belanghebbende.”

Deze uitspraak bevestigt de conclusies van gerechtshoven en belastingdiensten in andere landen.

FRANKRIJK Discriminatie twee maal veroordeeld

Op 21 februari 2002 besliste de rechtbank in Rennes dat het stadsbestuur van Lorient niet had mogen weigeren een publieke ruimte te verhuren aan Jehova’s Getuigen uit die stad. De weigering van het stadsbe-stuur, dat zich had gebaseerd op het parlementaire rapport waarin ook de Jehova’s Getuigen als een sekte werden bestempeld, was volgens de rechter “duidelijk onwettig”.

De rechtbank berispte het stadsbestuur verder omdat het de aanvraag van de Jehova’s Getuigen tot het huren van de ruimte acht maanden had uitgesteld. De rechtbank merkte op dat het stadsbestuur sinds 1991 een ruimte aan de Jehova’s Getuigen verhuurde en dat de plotselinge ommezwaai gezien moest worden als een “ernstige inperking van de vrijheid van vergadering en vereniging”. De stad werd veroordeeld tot betaling van 800 euro aan de Jehova’s Getuigen voor de gerechtelijke kosten.

Op 30 mei 2002 deed de rechtbank van Poitiers een zelfde uitspraak in een soortgelijke zaak. Het stadsbestuur van La Rochelle had geweigerd een zaal te verhuren aan Jehova’s Getuigen uit die stad. Net als in Lorient had het stadsbestuur zich gebaseerd op de zwarte lijst van sekten waarop ook de Jehova’s Getuigen stonden. Ook deze rechtbank zei dat “dit rapport, dat geen wettelijke waarde heeft, niet kan dienen als grond voor een beslissing van de stad.”

Scientology

Op 26 juli 2002 verwierp een rechtbank in Parijs een 13 jaar oude zaak tegen de Scientology kerk. Sinds het openen van de zaak in 1989 kon er geen bewijs worden aangevoerd die deze juridische procedure verder konden rechtvaardigen. De zaak werd geopend op basis van één enkele klacht van een ontevreden lid. Ondanks het gebrek aan bewijs werd de zaak lang na de verjaringstermijn opengehouden.

DUITSLAND Het Hoger Gerechtshof verbiedt overheidspropaganda tegen religieuze en filosofische bewegingen

De beslissing had met name betrekking op de negatieve propaganda vanuit de overheid jegens twee kleine religieuze/filosofische bewegingen in het land: de Osho beweging (voorheen bekend als Bhagwan) en Transcendente Meditatie. Deze procedures liepen al sinds respectievelijk 1990 en 1989.

Het Hoger Gerechtshof herriep hiermee uitspraken van lagere rechtbanken. Het hof vond dat de uitingen van de overheid geen basis hadden. De overheid had deze bewegingen bestempeld als “destructieve sekte”, “pseudo-religie” en “betrokken bij manipulatie van leden”. Deze uitingen raakten aan de garantie van de vrijheid van godsdienst, aldus het Hof.

Hamburg moet vrijheid van godsdienst naleven

Het Gerechtshof van Hamburg besliste op 12 juli 2002 dat de Scientology kerk gebruik mag maken van de bescherming van de vrijheid van godsdienst zoals vervat in Artikel 4 van de Duitse grondwet.

De beslissing was het gevolg van een beroep van Scientology tegen een uitspraak van het Hamburg Midden District dat de kerk een vergunning ontzegd had om een tent te plaatsen in Hamburg, ter verspreiding van informatie over hun pastorale werk.

Het Hof erkende dat de kerk behandeld diende te worden als een religieuze organisatie, zoals geformuleerd in artikel 4 van de Duitse grondwet, dat de vrijheid van godsdienst garandeert. Het Hof besliste dat de stad vergunningen aan groepen zoals Scientology moet geven, omdat zij het recht hebben anderen over hun religie te informeren.

In de loop der jaren hebben tientallen rechters in heel Duitsland de religieuze status van Scientology bevestigd.

Scientology: Theologie en praktijk van een hedendaagse godsdienst ’Scientology: Theologie en praktijk van een hedendaagse godsdienst’ geeft een volledige uitleg van de leer en de activiteiten van Scientology. Om de godsdienstige beginselen van Scientology in een bredere context te plaatsen, begint het boek met een analyse van wat een religie precies is. Er wordt een concrete, volledige en gezaghebbende definitie van religie gegeven die de fundamentele kenmerken van alle religies omvat. Deze analyse is gebaseerd op de conclusies van ‘s werelds meest vooraanstaande deskundigen op dit gebied en op internationaal recht. Met deze analyse als uitgangspunt verschaft het boek een gedetailleerde beschrijving van de fundamentele leerstellingen van Scientology, maar ook van de structuur van de kerk, haar diensten en haar activiteiten ten behoeve van de maatschappij. Het boek wordt inmiddels veel gebruikt in het godsdienstonderwijs. Presentexemplaren zijn beschikbaar voor vertegenwoordigers op het gebied van godsdienst, overheid en de media.